Ο υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, αποκαλύπτει στον «Π» τις σκέψεις για την επικείμενη φορολογική μεταρρύθμιση αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο στοχευμένης αύξησης του αφορολόγητου με βάση το μέγεθος της οικογένειας. Κλειδωμένη η αύξηση του εταιρικού συντελεστή στο 15% για 1.600 εταιρείες με τζίρο άνω των 750 εκατ. ευρώ, όπως προβλέπει ευρωπαϊκή οδηγία.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι πριν το καλοκαίρι θα τεθεί σε εφαρμογή η πράσινη φορολογία με πρόσθετη επιβάρυνση σε καύσιμα κίνησης, απόβλητα, ύδρευση και ξενοδοχεία. Σε ό,τι αφορά το κρατικό μισθολόγιο ο κ. Κεραυνός υπερασπίζεται την απόδοση αυξήσεων και καλεί και τον ιδιωτικό τομέα να ακολουθήσει. Ταυτόχρονα προαναγγέλλει μεταρρύθμιση της δομής του μισθολογίου με τη συνδρομή και της τεχνικής βοήθειας που θα παρέχει το ΔΝΤ. Ο κ. Κεραυνός εξηγεί ότι το πρόβλημα σήμερα αφορά την αρχιτεκτονική της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα, όπως ο αριθμός των κλιμάκων και η απόδοση των προσαυξήσεων.
Σε ό,τι αφορά το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης εξαρτά την επενδυτική συμμετοχή της Δημοκρατίας από το αποτέλεσμα μελετών για τη βιωσιμότητα, το κόστος και τον τρόπο χρηματοδότησης του έργου.
Οι δείκτες και οι αξιολογήσεις δείχνουν ότι η οικονομία βρίσκεται σε μια θετική πορεία. Ωστόσο, έρευνες κοινού δείχνουν ότι η κοινωνία δεν εισπράττει τα οφέλη της ανάπτυξης και το μείζον πρόβλημα που αναφέρεται είναι η ακρίβεια. Σε επίπεδο οικονομικής πολιτικής, πώς διαχειρίζεστε αυτή τη διαφορά;
Κατ' αρχάς, το φαινόμενο της ακρίβειας δεν είναι κυπριακό, είναι πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο, γιατί υπάρχουν συγκεκριμένες γεωπολιτικές εξελίξεις, υπάρχει ο πόλεμος στην Ουκρανία με τη Ρωσία, υπάρχει ο πόλεμος στο Ισραήλ, τώρα στη Συρία. Όλα αυτά δημιουργούν προβλήματα και όσον αφορά την Κύπρο τα προβλήματα προέρχονται κυρίως από το γεγονός ότι είμαστε μια οικονομία ανοιχτή, μια χώρα που εισάγει τα πάντα. Το κόστος των ναύλων έχει πολλαπλασιαστεί, οι τιμές των πρώτων υλών έχουν πολλαπλασιαστεί και δεν παράγουμε τίποτα. Επομένως, είναι γεγονός ότι όλα αυτά αντανακλούν πάνω στις τιμές των διαφόρων προϊόντων. Έχουμε προβλήματα στην Κύπρο, συγκριτικά όμως, αν δούμε τους δείκτες της Eurostat, είμαστε σε καλύτερη θέση είτε μιλούμε για τον δείκτη για το όριο της φτώχειας, που είναι ο δεύτερος πιο χαμηλός στην ΕΕ, είτε για τον δείκτη που αφορά τη χρήση καθημερινών βασικών προϊόντων, που είμαστε δεύτεροι μετά από τη Σλοβενία. Από εκεί και πέρα δύο προβλήματα επηρεάζουν την καθημερινότητα, τα υψηλά ενοίκια, η έλλειψη στέγης και η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας.
Το θέμα της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας το έχουμε αντιμετωπίσει με το σχέδιο επιχορήγησης σε μόνιμη βάση. Θυμίζω ότι έχουμε εντάξει τους χαμηλοσυνταξιούχους, τις μονογονεϊκές οικογένειες κτλ. στη χαμηλή διατίμηση της ΑΗΚ. Πρόσθετα υπάρχει ένας κατάλογος με βασικά προϊόντα που βρίσκονται στον μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ. Συνεπώς γίνεται διαχείριση αυτών των προβλημάτων.
Αυτό που ζητεί η μεσαία τάξη είναι την ενίσχυση των εισοδημάτων σε μόνιμη βάση για να μπορεί να ανταποκρίνεται στο κόστος ζωής και λιγότερο τα επιδόματα. Η φορολογική μεταρρύθμιση, που είναι σε εξέλιξη, λαμβάνει υπόψη αυτή την παράμετρο. Θα λειτουργήσει ως μοχλός ενίσχυσης των εισοδημάτων;
Η μεσαία τάξη έχει σίγουρα υποστεί συρρίκνωση μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση και μετά την πανδημία του κορωνοϊού. Ολα τα μέτρα τα οποία εφαρμόζει η κυβέρνηση, εδώ και δύο χρόνια, αφορούν και τη μεσαία τάξη. Δηλαδή επιχορηγούμε την αύξηση της ηλεκτρικής ενέργειας σε 105.000 επιχειρήσεις, μέτρο που καλύπτει και τη μεσαία τάξη. Έχουμε μια ευρεία εισοδηματική πολιτική χορηγήσεων. Ενδεικτικά, να αναφέρω ότι ο προϋπολογισμός του 2025 προβλέπει δαπάνη €205 εκατ. για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, 132 εκατ. για το επίδομα τέκνου -που αφορά και τη μεσαία τάξη- 95 εκατ. για το επίδομα χαμηλοσυνταξιούχων, 7,2 εκατομμύρια για το τιμητικό επίδομα πολύτεκνης μάνας και υπάρχει και η επιδότηση διδάκτρων και σίτισης παιδιών ηλικίας μέχρι 4 ετών, ύψους 21 εκατομμυρίων. Όλα αυτά αφορούν και τη μεσαία τάξη και βεβαίως και τις ευάλωτες ομάδες, όπως επίδομα βαριάς κινητικής αναπηρίας και επίδομα φροντίδας που είναι στα 20 εκατομμύρια. Να πω εδώ ότι μια μόνιμη πολιτική αντιμετώπισης αυτών των θεμάτων με επιδόματα μπορεί να δημιουργήσει παγίδες, εγκλωβίζοντας τους δικαιούχους στη λήψη των επιδομάτων.
Η φορολογική μεταρρύθμιση δεν είναι το μέσο με το οποίο θα κάνεις κοινωνική πολιτική. Η φορολογική μεταρρύθμιση, στον βαθμό που μπορεί να λεχθεί ότι αφορά κοινωνική επίδραση, αφορά τη δικαιότερη κατανομή του φορολογικού βάρους.
Βασική κατεύθυνση της φορολογικής μεταρρύθμισης είναι η ενθάρρυνση εισόδου των εργαζομένων στην αγορά εργασίας και η ενθάρρυνση των επιχειρήσεων να συνεχίσουν να αναπτύσσονται και να βελτιώνουν το επιχειρείν τους. Και ταυτόχρονα βεβαίως να φέρουμε νέες επενδύσεις και ξένες επιχειρήσεις στην Κύπρο.
Το έργο για τη φορολογική μεταρρύθμιση είναι σε εξέλιξη, έχουμε ακούσει ένα περίγραμμα, αλλά δεν έχουμε ακούσει την πρόταση της κυβέρνησης, π.χ. για το αφορολόγητο, τη φορολογία των επιχειρήσεων ή και των ακινήτων, ως έναν τρόπο να αυξηθούν τα οικιστικά ακίνητα.
Αν υπήρχε πρόταση θα βασιζόταν στην ολοκληρωμένη μελέτη που έχει αναλάβει το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Αυτή η μελέτη δεν έχει ολοκληρωθεί, άρα δεν θα ήταν ορθολογικό να εκφράσουμε απόψεις ή να δίνουμε κατευθύνσεις την ώρα που είναι σε εξέλιξη η εκπόνηση της μελέτης. Από εκεί και πέρα έχουμε σκέψεις και είμαστε σε έναν μόνιμο διάλογο με το Κέντρο Οικονομικών Μελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου, τις μεταφέρουμε και γίνεται συζήτηση.
Όσον αφορά κάποιες φορολογίες, ο συντελεστής 15% στις επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 750 εκατ. είναι ευρωπαϊκή υποχρέωση, έχει εγκριθεί και θα επηρεάσει 1.600 επιχειρήσεις.
Στο αφορολόγητο -να θυμίσω- υπάρχει μια προεκλογική δέσμευση του Προέδρου για να ανέλθει 24.500 ευρώ.
Είναι κάτι που εξετάζεται και σταθμίζεται με το ότι έχουμε το πιο υψηλό αφορολόγητο από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 19.500 χιλιάδες, και αυτό σημαίνει ότι περίπου το 45% των εργαζομένων δεν φορολογείται. Επομένως, χρειάζονται προσεκτικές κινήσεις και αποφάσεις και σταδιακές.
Θα μπορούσε να είναι μια ρύθμιση που θα λαμβάνει υπόψη το μέγεθος της οικογένειας ή να συνυπολογίζει δαπάνες όπως οι τόκοι των στεγαστικών δανείων;
Συγκεκριμένα λεπτομέρειες δεν μπορώ να πω για αυτό το θέμα, πριν ολοκληρωθεί η τελική πρόταση, αλλά γίνονται σκέψεις όσον αφορά οικογένειες με παιδιά να υπάρχει κάποια ελάφρυνση στη φορολογία.
Στρεβλώσεις
Ένα παράπονο που εκφράζεται από κυπριακές επιχειρήσεις είναι ότι βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση σε σχέση με τις ξένες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο. Για παράδειγμα, επιβαρύνονται με 17% εισφορά για την ΄Άμυνα για τα μερίσματα, με αποτέλεσμα η πραγματική φορολογική επιβάρυνση να είναι πολλαπλάσια, διπλάσια σε σχέση με τις ξένες επιχειρήσεις. Επίσης, οι ξένες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν ειδικά κίνητρα για την προσέλκυση προσωπικού. Υπάρχει σκέψη να αντιμετωπιστούν αυτές οι στρεβλώσεις μέσα από τη φορολογική μεταρρύθμιση;
Έχουμε ακούσει αυτά τα παράπονα, συζητούμε με την ΟΕΒ και το ΚΕΒΕ και έχουμε μελετήσει αυτά τα δεδομένα, τα οποία θα προσπαθήσουμε να αντιμετωπιστούν μέσα από τη φορολογική μεταρρύθμιση, σταθμίζοντας βεβαίως και το γεγονός ότι οι ξένες επενδύσεις, που έχουν κάποια συγκριτικά πλεονεκτήματα, έχουν φέρει σημαντικά οφέλη στην κυπριακή οικονομία.
Αυτές οι στρεβλώσεις δημιουργούνται όταν εφαρμόζεις ένα επενδυτικό πρόγραμμα και δεν λαμβάνεις υπόψη τις τυχόν παρενέργειες για να κάνεις παράλληλα και τις ανάλογες ενέργειες. Δηλαδή, όταν φέρνεις ξένες επενδύσεις με χιλιάδες εργαζομένους θα πρέπει προηγουμένως να έχεις προνοήσει να υπάρχει αρκετός αριθμός ακινήτων. Αυτό δεν έγινε και γι' αυτό η σημερινή κυβέρνηση με ένα μεγαλεπήβολο, μπορώ να πω, οικιστικό σχέδιο έχει πάρει αποφάσεις και προχωρεί στην υλοποίηση μέτρων για τη δημιουργία πρόσθετης στέγης για να στεγαστούν και οι ξένοι που έρχονται, αλλά και τα νεαρά ζευγάρια και οι ντόπιοι.
Η πράσινη φορολογία πότε βλέπετε να εισάγεται;
Υπάρχει δέσμευση και δεν μπορούμε να την αποφύγουμε. Αφορά τα καύσιμα κίνησης, τα απόβλητα, το νερό και τα ξενοδοχεία.
Αλλά πρέπει να είναι και δέσμευση δική μας με την έννοια ότι πρέπει να αντιληφθούμε τις κλιματικές αλλαγές και τις απειλές που φέρνουν, αλλά και να βελτιώσουμε την αντίληψή μας για την προστασία του περιβάλλοντος. Είμαστε σε ένα πολύ τελικό στάδιο όσον αφορά τις φορολογίες που θα μπουν. Γίνεται μια τελική επεξεργασία των αντισταθμιστικών μέτρων. Την ώρα που θα επιβάλλονται αυτές οι φορολογίες, ταυτόχρονα θα μπαίνουν και τα αντισταθμιστικά μέτρα, δηλαδή δεν θα έχει κανένα οικονομικό όφελος το κράτος από αυτές τις φορολογίες και έχουμε χρονικό περιθώριο για να εφαρμοστούν μέχρι τον Μάιο του 2025. Είχαμε υποχρέωση μέχρι τον Δεκέμβριο του 2023 και με προσπάθειες δικές μας για να μπορέσουμε να περάσουμε και το μήνυμα στον κόσμο, αλλά και να γίνει μια σωστή επεξεργασία, καταφέραμε να κερδίσουμε χρόνο.
Το κρατικό μισθολόγιο
Από τις προβλέψεις του ΥΠΟΙΚ προκύπτει ότι από το 2027 υποχωρεί η αύξηση των εσόδων, υποχωρούν λίγο και οι δαπάνες, αλλά συνεχίζεται η αύξηση της δαπάνης στο κρατικό μισθολόγιο. Έχετε ζητήσει τεχνική βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τον εξορθολογισμό του κρατικού μισθολογίου. Αυτό το έργο πού βρίσκεται;
Κατ' αρχάς να πω ότι τα έσοδα και τις δαπάνες παρουσιάζουν μια μείωση, όπως και το πλεόνασμα. Διότι ο στόχος του πλεονάσματος δεν είναι να υπάρχει εκεί για πάντα. Εξυπηρετεί κάποιους στόχους. Όταν εξυπηρετούνται αυτοί οι στόχοι, το δημοσιονομικό πλεόνασμα θα πρέπει να μειώνεται για να μπαίνει μεγαλύτερη ρευστότητα στην οικονομία. Τα έσοδα παρουσιάζουν αυτή τη στιγμή μια σημαντική αύξηση, για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι έχει τεθεί σε λειτουργία ένα νέο σύστημα στο Τμήμα Φορολογίας και συμπληρώνεται μάλιστα με ακόμα ένα πρόσθετο σύστημα, το οποίο φέρνει αυξημένα εισοδήματα. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι η εκκαθάριση παλαιών δηλώσεων, λόγω των νέων συστημάτων, οδηγεί σε αυξημένα έσοδα. Δεν αναμένεται να συνεχιστεί αυτή η άνοδος στα έσοδα γιατί πλέον η εκκαθάριση θα γίνεται σχεδόν τον ίδιο χρόνο που υποβάλλεται η φορολογική δήλωση.
Οι απολαβές του προσωπικού αυξάνονται γιατί υπάρχουν θεσμοί, το τιμαριθμικό επίδομα, η ΑΤΑ. Θέλουμε να υπάρχει αύξηση μισθών -σε λογικό πλαίσια βέβαια και ελεγχόμενα- γιατί είμαστε μια οικονομία βασικά καταναλωτική. Επομένως, με την ενίσχυση της κατανάλωσης, ενισχύονται και τα έσοδα του κράτους και η οικονομική δραστηριότητα. Το θέμα είναι να υπάρξει μεγαλύτερη και καλύτερη διασπορά αυτής της βελτίωσης του διαθέσιμου εισοδήματος και στον ιδιωτικό τομέα. Ως κράτος, δίνοντας κάποιες αυξήσεις στο 40% των χαμηλά αμειβόμενων στη δημόσια υπηρεσία. ανοίγουμε, δείχνουμε τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει και ο ιδιωτικός τομέας. Διότι όταν η οικονομία μας πηγαίνει καλά δεν πάει καλά μόνο η κρατική οικονομία, είναι η οικονομία της χώρας που πάει καλά, επομένως πρέπει να υπάρχει ένας καλύτερος επιμερισμός του παραγόμενου πλούτου, του μεγαλώματος της πίτας, του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος.
Τον ιδιωτικό τομέα, όμως, δεν μπορείς να τον διατάξεις να δώσει αυξήσεις. Θα πρέπει με κάποιον τρόπο να τον πιέσεις. Υπάρχει τέτοια πρόθεση;
Αυτό που θα κάνουμε, όπως έχω ήδη προαναφέρει, είναι μέσω της φορολογικής μεταρρύθμισης να υπάρξουν ρυθμίσεις που να επιτρέπουν την καλύτερη κατανομή του φορολογικού βάρους. Από εκεί και πέρα θα πρέπει ο ιδιωτικός τομέας και οι ίδιες οι επιχειρήσεις να αντιληφθούν ότι το ανθρώπινο δυναμικό δεν είναι κόστος. Το ανθρώπινο δυναμικό πρέπει να το αντιμετωπίζουν ως επένδυση. Και όταν έχουμε προσωπικό με τις απαραίτητες δεξιότητες, γνώσεις και μόρφωση θα πρέπει να αμείβεται και ικανοποιητικά για να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα και αυξημένη παραγωγικότητα.
Και το ΔΝΤ;
Η τελική μελέτη δεν έχει παραδοθεί, καθώς μας έχουν ζητηθεί διευκρινίσεις. Νομίζω ότι σύντομα θα παραδοθεί. Στο μεσοδιάστημα το Τμήμα Διοίκησης και Προσωπικού, με οδηγίες μου, έχει αρχίσει να επεξεργάζεται κάποιες επιμέρους μελέτες και αρχίζει να συνεργάζεται και με κάποιους άλλους επιμέρους ειδικούς εμπειρογνώμονες για να έχουμε μία συνολική γνώση κυρίως για την αρχιτεκτονική της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα γιατί εκεί είναι το πρόβλημα, δηλαδή όσον αφορά τον αριθμό των κλιμάκων, πότε γίνονται προσαυξήσεις κ.λπ. Εκεί είναι, που θα λυθεί, το πρόβλημα.
Οπότε, ανεξάρτητα με το τι θα εισηγηθεί το ΔΝΤ, ήδη μελετάτε μια νέα μεταρρύθμιση στο κρατικό μισθολόγιο;
Δεν είναι ανεξάρτητα, είναι στα πλαίσια και της συναντίληψης που έχει προκύψει μέσα από τη διαβούλευση με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Υπάρχει περίπτωση να μπει κάποιο όριο, μια οροφή στην αύξηση του κρατικού μισθολογίου;
Νομίζω ότι τέτοιου είδους νομοθετικές ρυθμίσεις δεν προσφέρουν και δεν εξυπηρετούν. Να πω επίσης ότι η Κύπρος είναι μια μικρή χώρα και ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης δέχεται συνεχώς πιέσεις λόγω των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία συνεχώς καινούργιων θεσμών και επιτροπών που πρέπει να στελεχωθούν. Το μεγαλύτερο μέρος όλων αυτών των επιτροπών στελεχώνεται από άτομα τα οποία είναι στη δημόσια υπηρεσία. Και αυτό δημιουργεί ένα πολύ σοβαρό διοικητικό κόστος για τις μικρές χώρες.
Ήδη αυτό το θέμα το έχω θέσει στο ECOFIN, έχω βρει στήριξη και από άλλες χώρες, και το έχω θέσει και στον προγραμματισμό του τρίου της προεδρίας, Κύπρου, Πολωνίας, Δανίας, ώστε τα μικρότερα κράτη να λαμβάνουν χρηματοδοτική βοήθεια. Είναι καλό να δημιουργούμε συνεχώς θεσμούς, αλλά τα μικρά κράτη δεν μπορούν να ανταποκριθούν σε όλο αυτό το κόστος που δημιουργείται.
Οι μελέτες θα κρίνουν την απόφαση συμμετοχής στον GSI
Στο θέμα του GSI και της ηλεκτρικής διασύνδεσης, βλέποντας τις δημόσιες τοποθετήσεις, αισθάνομαι ότι υπάρχουν δύο γραμμές μέσα στην κυβέρνηση. Διαφορετικά το βλέπει το Υπουργείο Ενέργειας -υπάρχει και μια διακρατική συμφωνία μεταξύ των υπουργείων Ελλάδας και Κύπρου- και διαφορετικά, με μεγαλύτερη επιφύλαξη, το βλέπει το Υπουργείο Οικονομικών. Ισχύει αυτή η αίσθηση και πώς προχωράει η επένδυση;
Εγώ νομίζω ότι δεν υπάρχουν δύο απόψεις, γιατί όλα τα μέλη της κυβέρνησης δεσμεύονται από τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου. Και το Υπουργικό Συμβούλιο με συγκεκριμένη απόφασή του λέει ότι αυτό το έργο έχει κάποια γεωπολιτική αξία σίγουρα. Για το πότε θα μπούμε, πώς θα μπούμε και αν θα μπούμε και ως μέτοχος θα πρέπει να υπάρξουν προηγουμένως πολύ συγκεκριμένες μελέτες και για τη βιωσιμότητα και για το κόστος και για τον τρόπο χρηματοδότησης αυτού του έργου. Αυτές οι μελέτες αρχισαν να εκπονούνται. Τις έχουμε αναθέσει σε έναν αμερικάνικο οίκο και επίσης έχουμε στείλει για τη μελέτη του κόστους-οφέλους που ετοίμασε ο ΑΔΜΙΕ στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων που είχε τη σχετική εμπειρία και στην προηγούμενη αξιολόγησή της είχε μια αρνητική άποψη για το έργο. Με βάση τα πορίσματα αυτών των μελετών θα υπάρξει και η τελική απόφαση της κυβέρνησης.
Πάντως, πληροφορίες αναφέρουν, που δεν έχουν διαψευστεί, ότι ο ΑΔΜΗΕ βρήκε έναν ισχυρό εταίρο για να προχωρήσει. Οπότε, το αν θα συμμετέχει η Κυπριακή Δημοκρατία ή όχι μοιάζει αδιάφορο για την πορεία του έργου.
Αυτό δεν μπορώ να το ξέρω, ούτε μπορώ να σας το διαβεβαιώσω. Δεν ξέρω ποιον βρήκε ο ΑΔΜΕ και τι κάνει. Ξέρω τι κάνουμε εμείς, και εμείς, ως Υπουργείο Οικονομικών, ενεργούμε σταθερά στο πλαίσιο των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου. Γνώμονάς μας είναι να μην μπει το κράτος σε μια επένδυση που δεν θα είναι ανταποδοτική και θα δημιουργεί οικονομικά βάρη. Και ταυτόχρονα στοχεύουμε μέσα από έναν σχεδιασμό και με το Υπουργείο Εμπορίου να καταφέρουμε να έχουμε πιο φτηνή ηλεκτρική ενέργεια για να βελτιωθεί και η ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας.
Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα -το τελικό του κείμενο είναι αναρτημένο στο διαδίκτυο- έχει ως βασική προϋπόθεση ότι θα υπάρχει ηλεκτρική διασύνδεση για να πιάσουμε τους περιβαλλοντικούς στόχους.
Δεν νομίζω ότι λέει αυτό το έγγραφο. Αντίθετα και οι μελετητές λένε ότι, για να είναι βιώσιμο το έργο διασύνδεσης, πρέπει να πιάσουμε αυτούς τους στόχους που έχουμε θέσει μέσα στο σχέδιο. Επομένως είναι κάπως αντίθετα που λειτουργεί.
Πότε να περιμένουμε κατάληξη στη συζήτηση αυτή, το αν θα μπει ή όχι η Κυπριακή Δημοκρατία στο έργο.
Είχαν μπει διάφορα χρονοδιαγράμματα τα οποία δεν τηρήθηκαν διότι παρουσιάστηκαν διάφορα θέματα και πτυχές που έπρεπε να μελετηθούν. Δεν έχουν ολοκληρωθεί όλες οι μελέτες από τον εμπειρογνώμονα. Περιμένουμε και κάποιες άλλες μελέτες, ακόμα.
Η συμμετοχή στην κυβέρνηση και η επιτήρηση από το Προεδρικό
Όταν μπήκατε στο υπουργικό σχήμα, νομίζω ότι είχατε κάνει μία δήλωση ότι μπήκατε για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Πώς βλέπετε την παρουσία σας στην κυβέρνηση;
Κατ' αρχάς βλέπω κατά καιρούς αναφορές ότι έκανα αυτή τη δήλωση. Δεν την έκανα αυτή τη δήλωση, ότι μπήκα για κάποιο χρονικό διάστημα. Η δήλωση που έκανα και κάνω είναι ότι ανέλαβα αυτόν τον υπουργικό θώκο για να προσφέρω στο κράτος μας, στην πατρίδα μας, ό,τι περισσότερο μπορώ.
Από εκεί και πέρα πρέπει ο κάθε ένας που αναλαμβάνει υπουργικό αξίωμα να ξέρει ότι κάποια στιγμή, ανά πάσα στιγμή, μπορεί να φύγει για ένα εκατομμύριο λόγους. Και τον τελικό λόγο τον έχει βέβαια πάντοτε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Αντιλαμβάνομαι ότι βρίσκεστε στον πυρήνα της λήψης των αποφάσεων που λαμβάνονται στην κυβέρνηση, λόγω και της φύσης του υπουργείου. Η συνεργασία σας με τους υπόλοιπους υπουργούς πώς είναι;
Νομίζω ότι οι πιο πολλοί είναι ικανοποιημένοι μαζί μου (χαμόγελα), γιατί, όπως ξέρετε, όλα τα θέματα έχουν οικονομική πτυχή και περνούν από το Υπουργείο Οικονομικών.
Κατά διαστήματα, πάντως, υπήρχαν διάφορα θέματα. Θεωρείτε ότι η κυβέρνηση λειτουργεί καλά, υπάρχει συντονισμός;
Στο ξεκίνημα κάθε κυβέρνησης σίγουρα παρουσιάζονται προβλήματα και δυσκολίες, στη συνέχεια τα πράγματα βελτιώνονται. Νομίζω ότι σήμερα στο υπουργικό σχήμα υπάρχει συντονισμός.
Εσείς νιώθετε ότι υπάρχει κάποιος στο Προεδρικό ο οποίος σας ελέγχει και ότι υπάρχει ένα διευθυντήριο στο Προεδρικό το οποίο καπελώνει τους υπουργούς, για να μεταφέρω και ένα σχόλιο που κυκλοφορεί στα δημοσιογραφικά γραφεία;
Εγώ δεν το νιώθω αυτό το καπέλωμα και ούτε θα μπορούσα να το δεχτώ, ποτέ!
